678 sayılı KHK, kayyım atanan belediyenin işlerinin başka belediye tarafından yapılmasının yolunu açıyor, yani 'taşeron belediye' geliyor
677 sayılı KHK ise belediyelerin verdiği ihalelerin ve
sözleşmelerin tamamını iptal edebilmesine imkan tanıyor. Bunun için Emniyet’in
görüş beyan etmesi ya da kayyımın istemesi yeterli.
Resmi Gazete’de yayınlanan 678 Sayılı Kanun Hükmünde
Kararname ile “kayyım” atanan belediyelerin işlerinin başka belediyeler
tarafından yapılmasının yolu da açıldı.
Kararnamenin 11’inci maddesine göre, afet, kitlesel göç ve
teröre maruz kalan yerleşimlerin belediyeleriyle kayyım atanan belediyelerin
hizmetleri aksarsa, vali veya belediye başkanı (yani kayyım) aksayan
hizmetlerin başka belediyeler tarafından yerine getirilmesini isteyebilir.
Yardım istenen belediye bunun için Meclis kararı almak zorunda değil. İçişleri
Bakanlığı’ndan izin yeterli.
‘Meclis Kararına Gerek Yok’
Kararnamenin 11’inci maddesi şöyle: “3/7/2005 tarihli ve
5393 sayılı Belediye Kanununun 75 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Afet, kitlesel göç ve teröre maruz kalan yerleşim
birimlerinin belediyeleri ile bu Kanunun 45 inci maddesinin ikinci fıkrası
gereğince belediye başkanı veya başkan vekili görevlendirilen belediyelerde,
vali veya belediye başkanı, aksayan belediye hizmetinin başka bir belediye
tarafından yerine getirilmesini talep edebilir. Yardım istenilen belediye,
meclis kararına gerek olmaksızın İçişleri Bakanının izniyle bu talebi yerine
getirebilir.”
Bu maddede sözü edilen 45’inci maddenin ikinci fıkrası da
yine 15 Ağustos 2016 tarihli ve 674 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile
getirilmişti. Böylece belediyelere hükümetin istediği kişiyi atamasının yolu
açılmıştı.
‘İhaleler İptal Edilebilecek’
Belediyelerle ilgili bir düzenleme de yine bugün Resmi
Gazete’de yayınlanan 677 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’de yer aldı.
Kararnamenin 8’inci maddesiyle, kayyım atanan belediyelerin
çalıştığı kişi ve şirketlere verdiği ihaleler iptal ediliyor. Buna göre kayyım
atanan belediyeler ile bunların bağlı kuruluşları ve sermayesinin yüzde
50’sinden fazlası belediyeye ait ortaklıkların verdikleri ihalelerde (her türlü
mal veya hizmet alımları ile yapım işleri) yüklenicilerin “terör örgütleriyle
iltisakı veya bunlarla irtabatı olduğunun” bildirilmesi üzerine ya da belediye
menfaatinin önemli ölçüde ihlal edildiğinin belirlenmesi halinde, sözleşmeler
tek taraflı olarak feshedilir. Peki “terör örgütleriyle iltisak ya da irtibat”
mahkeme kararıyla mı belirlenecek? Hayır, bunun için Emniyet’in görüş
bildirmesi yeterli. “Belediye menfaatinin ihlali”ni mahkemeler mi tespit
edecek? Yine hayır, bunu da kayyımın “tespit etmesi” yeterli.
Kararnameyle Gelen Düzenleme
677 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 8’inci maddesi
şöyle: (1) 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununun 45 inci
maddesinin ikinci fıkrasına göre belediye başkanı veya başkan vekili
görevlendirilen belediyeler ve bunların bağlı kuruluşları ile sermayesinin
%50’sinden fazlası bu belediyelere ait ortaklıklarda, 5/1/2002 tarihli ve 4735
sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununa göre imzalanan her türlü mal veya
hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin sözleşmelerdeki yüklenicilerin,
terör örgütlerine iltisakı veya bunlarla irtibatı olduğunun Emniyet Genel
Müdürlüğü tarafından bildirilmesi ya da imzalanan bu sözleşmeler nedeniyle
belediye menfaatinin önemli ölçüde ihlal edildiğinin belirlenmesi halinde bu
sözleşmeler belediye başkanı veya belediye başkan vekili tarafından tek taraflı
olarak resen feshedilir.
(2) Bu maddede belirtilen hallerde ayrıca protesto çekmeye
gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilir.
İhaleyle ilgili olarak yüklenicilere herhangi bir şekilde ceza, tazminat ya da
başka bir ad altında ödeme yapılmaz.
Belediye Kanunu Ne Diyor?
Belideye Kanunu’nun 45’inci maddesinin 2’inci fıkrası ise şu
düzenlemeyi içeriyor:
(Ek fıkra: 15/8/2016-KHK-674/38 md.) Ancak, belediye başkanı
veya başkan vekili ya da meclis üyesinin terör veya terör örgütlerine yardım ve
yataklık suçları sebebiyle görevden uzaklaştırılması veya tutuklanması ya da
kamu hizmetinden yasaklanması veya başkanlık sıfatı veya meclis üyeliğinin sona
ermesi hallerinde 46 ncı maddedeki makamlarca belediye başkanı veya başkan
vekili ya da meclis üyesi görevlendirilir. Görevlendirilecek kişinin seçilme
yeterliğine sahip olması şarttır. Görevden uzaklaştırılan veya tutuklanan
belediye meclisi üyesinin istifa etmesi halinde de bu fıkra hükümleri uygulanır.
Bu fıkra gereğince belediye başkanı veya başkan vekili görevlendirilen
belediyelerde bütçe ve muhasebe iş ve işlemleri valilik onayı ile defterdarlığa
veya mal müdürlüğüne gördürülebilir. Bu belediyelerde belediye meclisi,
başkanın çağrısı olmadıkça toplanamaz. Meclisin, encümenin ve komisyonların
görev ve yetkileri 31 inci maddede belirtilen encümen üyeleri tarafından
yürütülür.
Belediye başkanı veya başkan vekili belediye meclis üyeleri
arasından ve gizli oyla seçilir. İlk iki oylamada üye tam sayısının üçte iki ve
üçüncü oylamada üye tam sayısının salt çoğunluğu aranır. Üçüncü oylamada salt
çoğunluk sağlanamazsa, bu oylamada en çok oy alan iki aday için dördüncü oylama
yapılır. Dördüncü oylamada en fazla oy alan üye, belediye başkanı veya başkan vekili
seçilmiş olur. Oyların eşitliği durumunda kur’a çekilir.
Birinci fıkranın (b) bendi uyarınca başkan vekili
seçildikten sonra belediye başkanlığının (a) bendinde belirtilen nedenlerle
boşalması durumunda bu maddeye göre belediye başkanı seçilir.
Yeni seçilen belediye başkanının görev süresi, yerine
seçildiği başkanın görev süresi ile sınırlıdır. Başkan vekili, yeni başkan
seçilinceye veya görevden uzaklaştırılmış ya da tutuklanmış olan başkan göreve
dönünceye kadar görev yapar.
Belediye başkanı veya başkan vekili seçilinceye kadar
belediye başkanlığı görevi, meclis birinci başkan vekili, bulunmaması durumunda
ikinci başkan vekili, onun da bulunmaması durumunda vali tarafından
görevlendirilecek bir kamu görevlisi tarafından yürütülür.
Belediye başkanı veya başkan vekili seçimi en geç onbeş gün
içinde tamamlanmadığı takdirde belediye meclisinin feshine ilişkin hükümler
uygulanır.
Kürdistan Stratejik Araştırmalar Merkezi
www.lekolin.com - www.lekolin.org - www.lekolin.net –
www.lekolin.info -www.navendalekolin.com -http://kursam.org/index.html-
http://kursam.net/index.html